1200 De anulo reperiendo

Cum autem quotvis homines congregati sint et aliquis eorum occultatum habuerit anulum in aliquo digito manuum, vel in aliquo nodo, et volueris scire quis eorum habuerit, per dictam regulam taxillorum tibi demonstro hoc invenire. Primum quidem iube ut sedeant omnes in ordinem, et uni eorum qui plus sciat de numero dic ut numeret a se usque ad eum qui habet anulum; quem numerum duplicare facito, et superaddere 5, et multiplicare per 5. 1201 Deinde superaddat numerum digitorum; hoc est si habuerit eum in auriculari digito sinistre manus, addat 1, si in anulari 2, si in medio 3, si in indice 4, si in pollice eiusdem manus 5; si in auriculari dextre manus 6, si in anulari 7, si in medio 8, si in indice 9, si in pollice 10; quam summam totam multiplicet per 10 et multiplicationi superaddat numerum nodorum; 1202 hoc est si habuerit eum inter primum nodum et secundum addat 1; si inter secundum et tertium 2; si inter tertium et extremitatem ungule 3. Et tunc dicat tibi totam summam, ex qua cum extraxeris 350, centenaria que remanebunt dabunt tibi numerum hominum qui sunt ab ipso qui multiplicat usque ad ipsum qui habet anulum, computato videlicet utroque. 1203 Decene vero que superfuerint dabunt tibi numerum digitorum, computando videlicet ab auriculari digito sinistre manus, ut supra dictum est. Unitates vero dabunt tibi numerum nodorum digiti in quo fuerit anulus.

1204 Nam si in aliqua parte corporis ipsum anulum occultare voluerit, et volueris scire quis eorum habeat et in qua parte sui corporis, oportet primum distinguere hominem in 100 partes, ex quibus decem partes sunt digiti manuum, ut superius determinavimus; digiti vero pedum eodem modo sunt alie 10, et sic sunt 20. Pars vero vigesima prima est superior pars pedis sinistri iuxta digitos. 1205 Planta eiusdem est pars vigesima secunda. Superior pars pedis dextri circa digitos vigesima tertia; planta eiusdem vigesima quarta1550. Supra pedem sinistrum, ubi pes coniungitur cruri, vigesima quinta. Sub calcaneo eiusdem pedis vigesima sexta. Supra pedem dextrum, ubi pes coniungitur cruri, vigesima septima. Sub dextro calcaneo vigesima octava1551. Exterior nodus sinistri pedis vigesima nona. Interior trigesima1552. Exterior nodus dextri pedis trigesima prima1553. 1206 Interior trigesima secunda1554. Exterior pars sinistri cruris trigesima tertia1555. Interior trigesima quarta1556. Exterior pars dextri cruris 35. Interior 36. Exterior pars sinistri geniculi 37. Interior 38. Exterior dextri 39. Interior 40. Exterior pars coxie sinistre 41. Interior 42. Exterior pars dextre 43. Interior 44. In ancha sinistra sub brachario, vel supra 45. Supra pectinem 46. In ancha dextra circa bracharium 47. In renibus circa bracharium 48. 1207 Circa posteriorem circulum 49. Circa virilia 50. In flanco sinistro sub cingulo, vel circa cingulum 51. Umbilicus 52. Dexter flancus subtus, vel circa cingulum 53. In renibus circa cingulum 54. Sub ascella sinistra 55. Pectus 56. Ascella dextra 57. Inter spatulas 58. Inter collum et humerum sinistrum, vel circa collum in sinistra parte 59. Furcula pectoris sub gutture 60. In dextra parte circa collum, vel humerum 61. 1208 Retro circa colli nodum 62. Inter cubitum et humerum exterior sinistri brachii 63. Interior1557 64. Exterior dextri 65. Interior 66. Exterior pars cubiti sinistri 67. Interior 68. Exterior dextri 69. Interior 70. Inter cubitum et manum sinistram, exterior pars 71. Interior 72. Exterior dextri 73. Interior 74. Exterior iunctura manus sinistre 75. Interior 76. Exterior dextre 77. Interior 78. 1209 In dorso manus sinistre 79. In manu eadem 80. In dorso dextre manus 81. In eadem manu 82. In ore 83. Naris sinistra 84. Dextra 85. Auris sinistra 86. Dextra 87. Post aurem sinistram 88. Post aurem dextram 89. Super frontem iuxta pilos 90. Concavitas colli 91. Summitas capitis 92. Retro talum sinistrum 93. Retro dextrum 94. Super genum sinistrum 95. Subtus 96. Super dextrum 97. Subtus 98. Sub nare sinistra 99. Sub dextra 100.

1210 His quidem partibus cognitis, fac ut omnes sedeant in ordinem, et uni eorum qui magis de abbaco sciverit et qui sciat signa predicta dic ut numeret a se1558 usque ad eum qui habet anulum, computando se et illum in ipso numero. Quibus numeratis, dic ei ut duplicet ipsum numerum et ut duplicate quantitati addat 10, et multiplicet totam summam per 10 et addat 5, quod totum multiplicet per 5. 1211 Postea addat numerum loci in quo anulus est occultatus, secundum quod superius ostendimus, et totam summam multiplicet per 10. Ex qua summa, cum eam ab eo sciveris, extrahe 5250; et quot miliaria remanserint, tot est numerus hominum. Et quot tibi remanserint1559 divide per 10, et quot ex divisione evenerint erit numerus loci in quo anulus est occultatus. Possemus enim per hanc regulam invenire quis colligeret aliquam rem ex 100 rebus et quam rem colligeret, si poneret eis nomina de numero per ordinem ab unitate usque ad 100.

  • 1550vigesima quarta:   est pars vigesima quarta S
  • 1551vigesima octava:   vigesimi octava S
  • 1552trigesima:   tricesimi S
  • 1553trigesima prima:   trigesimi prima S
  • 1554trigesima secunda:   tricesimi secunda S   vigesima secunda A
  • 1555trigesima tertia:   trigesimi tertia F   tricesimi tertia S
  • 1556trigesima quarta:   trigesimi quarta F   tricesimi quarta S
  • 1557Interior:   In tertia A F G S    emendavit N   Interiora V
  • 1558a se:   asse S
  • 1559remanserint:   remanserit S

Liber Abbaci

Instrumenta

Capitulum duodecimum

Indice