1126 De quattuor pesonibus, quorum pondus erat librarum quadraginta

Quidam habebat pesones quattuor, cum quibus ponderabat integras libras suarum mercium a libra una usque in libras¹⁴⁹⁷ 40¹⁴⁹⁸. Queritur pondus uniuscuiusque pesonis.

1127 Pondus quidem primi oportuit esse unius libre, ut cum ipso ponderaretur libra una. Secundi duplum eius 1 addita, scilicet 3, vel triplum ipsius primi; cum quibus duobus pesonibus possunt ponderari a libra una usque in 4. Pondus autem tertii est 1 plus duplo amborum, hoc est triplum secundi, scilicet 9; pondus autem quarti est 1 plus duplo ponderis¹⁴⁹⁹ reliquorum trium, hoc est triplum tertii, scilicet 27; quorum ponderibus insimul iunctis faciunt 40. 1128 Unde si vis scire qualiter ponderari possunt cum his pesonibus a libra 1 usque in libras¹⁵⁰⁰ 40 quelibet libre¹⁵⁰¹, ut dicamus 14, ponitur quartus peso in una lancea¹⁵⁰², et reliqui ponuntur in alia. 1129 Et cum ponitur idem quartus peso cum primo, et ab alia ponuntur reliqui, scilicet 9 et 3, tunc ponderari possunt libre 16; et cum ponuntur quartus et secundus et primus ab una parte, scilicet 27 et 3 et 1, quorum pondus est 31, et ab alia ponitur tertius, scilicet 9, tunc possunt ponderari¹⁵⁰³ libre 22 que sunt a 9 usque in 31; et sic intelligas in reliquis. 1130 Et si adderes quintum pesonem, cuius pondus esset triplum quarti, scilicet 81, possent¹⁵⁰⁴ ponderari cum his quinque pesonibus quotlibet libre a libra una usque in libras 121; et sic eodem ordine possunt addi pesones in¹⁵⁰⁵ infinitum.

1131 De homine qui habebat sciphos quinque argenti

Quidam dabat cuidam pro suo opere cotidie marcam 1 argenti, quam persolvebat cum sciphis quinque quos habebat, ita quod non frangebatur aliquis eorum; et hoc fecit diebus 30. Pondus primi sciphi fuit 1, cuius duplum, scilicet marce 2, fuit pondus secundi; pondus quidem tertii fuit 4, scilicet duplum secundi. 1132 Pondus autem quarti fuit duplum tertii, scilicet 8; quorum ponderibus quattuor sciphorum insimul iunctis, faciunt marcas 15; quibus extractis ex marcis 30, remanent marce 15 pro pondere quinti sciphi. 1133 In primo quidem die dedit ei primum vas. In secundo recepit ab eo ipsum primum et dedit ei secundum. In tertio reddidit dominus operario ipsum primum. In quarto die recepit dominus ab operario primum et secundum et dedit ei tertium, et sic predicto ordine persolvit eum cotidie usque in dies¹⁵⁰⁶ 30.