71 De pipere ad imperiales¹⁹⁸

Et si econtra quesieris quot imperiales quis suprascripta ratione de

l. pip. £ pis. £ imp. 229 63   \({1 \over 4}\) 57 \({1 \over 2}\) 31 12         231   100 \({11 \over 20}\) 11 \({\phantom{1}6~~\phantom{1}5~~\phantom{1}4~~10 \over 10~~10~~12~~20}\) 2

¹⁹⁹ libris \({1 \over 4}\) 57 piperis habuerit, describes siquidem libras \({1 \over 4}\) 57 super centenarium piperis, ut in hac alia cernitur descriptione. Et multiplicabis \({1 \over 4}\) 57 per \({11 \over 20}\) 11, que per imperiales 12, et divides summam per 100 et per \({1 \over 2}\) 31, quod fit secundum quod superius in similibus demonstravimus; 72 et evitabis \({1 \over 7}\) \({1 \over 3}\) que sunt in regula de 63, propter \({1~~0 \over 3~~7}\) que sunt in regula de 231, et aptabis virgulam divisionis sic, ut sub capite ipsius sit \({\phantom{1}1~~\phantom{1}0 \over 12~~20}\), ideo quia summa debet poni sub libris 12 imperialium: exibunt libre \({\phantom{1}6~~\phantom{1}5~~\phantom{1}4~~10 \over 10~~10~~12~~20}\) 2 pro pretio dictarum librarum \({1 \over 4}\) 57 piperis.

73 De eodem²⁰⁰

Item si queratur quot imperiales pro unciis \({1 \over 4}\) 57 habueris, aut de unciis \({1 \over 4}\) 57 facies libras,

unc. pip. s. pis. s. imp. 229 63   \({1 \over 4}\) 57 \({1 \over 2}\) 31 12             1200 231 \({\phantom{1}8~~\phantom{1}3~~\phantom{1}2 \over 10~~10~~12}\) 4

²⁰¹ que sunt libre \({1~~\phantom{1}9 \over 4~~12}\) 4, et pones eas super centenarium piperis, aut de centenario facies uncias, quod est²⁰² uncie 1200, super quas pones uncias \({1 \over 4}\) 57. 74 Et nota quod pulcrius est facere uncias de libris in hac et in similibus questionibus, quam de unciis facere libras, ideo quia cum de unciis facies libras, augebuntur quandoque rupti in questione, unde questio videtur esse impeditior. 75 Propter quod, cum soldos vel denarios sub libris vel supra libras denariorum in aliqua alia questione ponere oportuerit, pulcrius est facere soldos et denarios de libris quam de soldis et denariis facere libras vel partes ipsius²⁰³, et pulcrius est facere grana de tarenis quam de granis facere tarenos. Hoc idem intelligatur de bizantiis et de omnibus monetis, quamvis aliter in quibusdam questionibus huius antecedentis capituli superius demonstraverimus. 76 Descriptis itaque unciis \({1 \over 4}\) 57 super uncias 1200, fac soldos de pretio centenarii piperis, scilicet de libris \({11 \over 20}\) 11: erunt soldi 231, quos pones sub \({1 \over 2}\) 31. Et erit tunc talis questio, quod soldi 12 imperialium valent soldos \({1 \over 2}\) 31 et uncie 1200 piperis valent soldos 231, ut in hac alia questione demonstratur. 77 Et scias quia ideo fecimus soldos de libris \({11 \over 20}\) 11, ut essent soldi ipsi \({1 \over 2}\) 31 cum imperialibus 12, sub quibus ponenda est summa, scilicet pretium de unciis \({1 \over 4}\) 57; quod pretium cum non surgat in magna quantitate, liquidius demonstrabitur cum questio fuerit ad soldos quam cum fuerit ad libras. 78 Et multiplicabis 229 per 231, que per 12, que per 2 que sunt sub virgula, et divides summam per 63 et per 1200 et per 4, et evitabis hoc quod evitare poteris, et ordinabis \({1 \over 12}\) in capite virgule propter denarios: exibunt pro pretio illarum unciarum soldi²⁰⁴ \({\phantom{1}8~~\phantom{1}3~~\phantom{1}2 \over 10~~10~~12}\) 4. Vel aliter: sint 100 in loco de 1200, et erunt ipsa 100 uncie propter uncias \({1 \over 4}\) 57 que²⁰⁵ sunt super ea, et reliqui numeri erunt denarii, scilicet 231 et \({1 \over 2}\) 31 et 12, et operaberis ut supra.