72 De pondere casei pisano145

Pondus casei, quod pensat centenaria 22, hoc est libras 2200, venditur pro libris 24; queritur quantum valent libre 86. Describe questionem et multiplica 24 per 86; erunt 2064, que divide per regulam de 2200, hoc est per \({1~~\phantom{1}0~~\phantom{1}0~~\phantom{1}0 \over 2~~10~~10~~11}\); tamen fac \({1 \over 20}\) de \({1~~\phantom{1}0 \over 2~~10}\) ut habeamus ipsam in virgula sic: \({\phantom{1}1~~\phantom{1}0~~\phantom{1}0 \over 10~~11~~20}\). 73 Et cum non habeamus 12 in hac divisione, multiplicetur
③ £ l.
24 2200
pensa per 7 est ②
   
\({\phantom{1}8~~\phantom{1}1~~\phantom{1}9~~18 \over 10~~11~~12~~20}\) 86
146 2064 per 12 et iungatur 12 sub virga divisionis, quia cum adduntur147 12 sub virga divisionis, tunc multiplicatur divisor per 12; quare multiplicandus est similiter dividendus148 numerus per 12, ut proportio149 dividendi [F:37v] ad divisorem fiat eadem que erat prius; exibunt150 \({\phantom{1}8~~\phantom{1}1~~\phantom{1}9~~18 \over 10~~11~~12~~20}\)151.

74 De eodem152

Item pondus casei, hoc est libre 2200, valent libras \({11 \over 20}\) 18; quantum valent [R:62v] ergo libre 100? Hanc autem questionem non indiget scribere, ideo quia 100 est \({1 \over 22}\) de 2200: quare non indiget aliud, nisi ut dividatur dictum pretium ponderis per regulam de 22, hoc est in \({1~~\phantom{1}0 \over 2~~11}\), quod sic facere potes: 75 accipe \({1 \over 2}\) de libris 18 et153 soldis 11; erunt libre 9 et soldi \({1 \over 2}\) 5154, de quibus fac soldos: erunt soldi [A:24v] 185 et denarii 6, quos divide per 11; exibunt soldi155 16 et remanent soldi156 9 et denarii 6 ad dividendum in 11157, de quibus fac denarios: erunt denarii 114, quos divide per 11; exibunt denarii \({4 \over 11}\) 10, et tot valet centenarium casei, videlicet soldos158 16 et159 denarios \({4 \over 11}\) 10.

76 De eodem pro libris160

Item pondus valet libras \({13 \over 20}\) 19; quantum valent ergo libre 783? Describe questionem, et multiplica 19 per 20 et adde 13; erunt soldi 393, quos multiplica per 783: erunt 307719, que
① £ l.
393  
\({13 \over 20}\) 19 2200
\({\phantom{1}4~~\phantom{1}1~~\phantom{1}5~~10~~19 \over 10~~10~~11~~12~~20}\) 6 783
161 dividere debes per regulam de 2200 et per 20 que sunt sub virgula, hoc est per \({1~~\phantom{1}0~~\phantom{1}0~~\phantom{1}0~~\phantom{1}0 \over 2~~10~~10~~11~~20}\). Sed ut habeamus 12 in virgula, multiplica 307719 per 6; que 6 coaptabis162 cum 2 que sunt in virgula, et habebis 12 in ipsa virgula sic: \({\phantom{1}1~~\phantom{1}0~~\phantom{1}0~~\phantom{1}0~~\phantom{1}0 \over 10~~10~~11~~12~~20}\): exibunt libre \({\phantom{1}4~~\phantom{1}1~~\phantom{1}5~~10~~19 \over 10~~10~~11~~12~~20}\) 6.

  • 145De pondere casei pisano:   om. R
  • 146
    ③ £ l.
    24 2200 (2200:   12 2200 α R S)
    pensa per 7 est ② (est (est:   om. R) ②:   om. F)
       
    \({\phantom{1}8~~\phantom{1}1~~\phantom{1}9~~18 \over 10~~11~~12~~20}\) (\({\phantom{1}8~~\phantom{1}1~~\phantom{1}9~~18 \over 10~~11~~12~~20}\):   om. F) 86
    (2200:   12 2200 α R S) (est (est:   om. R) ②:   om. F) (est:   om. R) (\({\phantom{1}8~~\phantom{1}1~~\phantom{1}9~~18 \over 10~~11~~12~~20}\):   om. F) :   om. V
  • 147adduntur:   additur R
  • 148dividendus:   et dividendus R
  • 149proportio:   portio S
  • 150exibunt:   exibis F   exibit S   exib' G V
  • 151\({\phantom{1}8~~\phantom{1}1~~\phantom{1}9~~18 \over 10~~11~~12~~20}\):   \({0~~1~~9~~18 \over 10~~11~~12~~20}\) α
  • 152De eodem:   om. R
  • 153et:   om. R
  • 154et soldi \({1 \over 2}\) 5:   soldi 5 denarii 6 R
  • 155soldi:   om. R
  • 156soldi:   om. R
  • 157ad dividendum in 11:   om. R
  • 158soldos:   soldi S
  • 159et:   om. R
  • 160De eodem pro libris:   om. R
  • 161
    ① £ l. (l.:   6 l. A R S   61 G)
    393  
    \({13 \over 20}\) 19 2200
    ① (①:   om. F)
    \({\phantom{1}4~~\phantom{1}1~~\phantom{1}5~~10~~19 \over 10~~10~~11~~12~~20}\) 6 (\({\phantom{1}4~~\phantom{1}1~~\phantom{1}5~~10~~19 \over 10~~10~~11~~12~~20}\) 6:   om. F) 783
    (l.:   6 l. A R S   61 G) (①:   om. F) (\({\phantom{1}4~~\phantom{1}1~~\phantom{1}5~~10~~19 \over 10~~10~~11~~12~~20}\) 6:   om. F) :   om. V
  • 162coaptabis:   aptabis R

Liber Abbaci

Instrumenta

Capitulum octavum

Indice