74 De equiparanda¹⁹⁷ scarsa moneta cum larga¹⁹⁸

Quidam habet libras 30 monete in cuius aliqua quantitate, ut dicamus in uncia 1, deficit argenti granum \({1 \over 2}\) 1 et alius habet monetam in cuius uncia

larga scarsa \({1 \over 2}\) 1 \({1 \over 4}\) 2     20 30

¹⁹⁹ superhabundant argenti grana \({1 \over 4}\) 2. Queritur quantum ex hac larga cum illis libris 30 de scarsa commisceri oporteat ut redigantur ad debitum modum. Pone \({1 \over 2}\) 1 et²⁰⁰ \({1 \over 4}\) 2 in una linea et super largitatem scribe scarsitatem et econverso, quia ideo scarsa est²⁰¹ minor moneta que ponitur in consolamine et larga est maior. 75 Unde scarsitas, scilicet \({1 \over 2}\) 1²⁰², est differentia que est a minori moneta usque in monetam quam vult facere, que differentia ponenda est, ut superius ostendimus, super maiorem monetam. Et largitas, scilicet \({1 \over 4}\) 2, est differentia que est a maiori²⁰³ usque in monetam quam vult facere, que differentia ponenda est super minorem monetam. Et tunc erit sicut \({1 \over 2}\) 1 ad \({1 \over 4}\) 2 ita quam volueris quantitatem largioris monete ad quantitatem scarsioris et econtra. 76 Quare pones libras 30 sub \({1 \over 4}\) 2, scilicet scarsitatem sub scarsitate, ut hic

larga scarsa \({1 \over 2}\) 1 \({1 \over 4}\) 2     30 45

²⁰⁴ ostenditur, et multiplica 30 per \({1 \over 2}\) 1, et divides per \({1 \over 4}\) 2: exibunt libre 20, et tantum commisceas de larga cum illis libris scarse. Si autem predicte libre 30 erunt de larga, pones ipsas sub \({1 \over 2}\) 1, scilicet largitatem sub largitate, et multiplica 30 per \({1 \over 4}\) 2, et divides per \({1 \over 2}\) 1: exibunt de scarsa²⁰⁵ libre 45.