167
Regula universalis in centenario435
Volumus enim quandam regulam demonstrare, que procreatur ex evitatione multiplicationum et divisionum ipsorum numerorum qui ponuntur in similibus questionibus; et
436 hec est, ut cum
437 proponatur quod centenarium piperis valeat libras quotlibet absque fractionibus, ut ponamus libras 13
438, et queratur quantum quis pro denariis quotlibet habuerit, ut ponamus 3; semper multiplica denarios per 5, et divide per pretium centenarii.
168
Ut in hac multiplica denarios 3 per 5; erunt 15, que divide per 13: exibunt \({2 \over 13}\) 1, et tot uncias habueris pro ipsis denariis 3
439. Verum si eadem ratione queratur quantum ipse pro soldis 7 haberet, multiplicabis similiter 7 per 5; erunt 35, que divide similiter per 13: exibunt libre \({9 \over 13}\) 2, et sic intelligas de omnibus similibus.
169
Item
440 si econtra quesieris quantum eadem ratione uncie 7 valeant
441; multiplicabis 7 per 13 et
442 divides per 5; exibunt denarii \({1 \over 5}\) 18 Nam si quesieris quantum valent libre 7 eiusdem mercis; multiplicabis similiter 7 per 13 et divides
443 per 5: exibunt soldi \({1 \over 5}\) 18, idest soldi 18 et denarii \({2 \over 5}\) 2, et sic facies de similibus.
[S:48v] 170
Item rotuli 14 pro tarenis \({5 \over 6}\) 5; quot rotulos habuero pro

|
35 tar. |
|
\({5 \over 6} 5\) |
14 |
pensa est 10 |
|
per 11 |
|
\({2 \over 5}\) |
unc. ℞ |
\({2 \over 5} 17\) |
\({3~~0~~\phantom{1}9 \over 5~~5~~12}\) 41 |
|
|
444 tarenis \({2 \over 5}\) 17
445? Describe questionem hoc modo
446, et multiplica numeros qui sunt ex adverso, scilicet 14 per \({2 \over 5}\) 17, et divide per \({5 \over 6}\) 5: exibunt \({3~~0~~\phantom{1}9 \over 5~~5~~12}\) 41.
[G:71v] 171
Item rotuli \({1 \over 2}\) 17 pro tarenis \({1 \over 3}\) 11; quantum habuero ex ipsis pro

|
34 t. |
35 ℞ |
\({1 \over 3}\) 11 |
\({1 \over 2} 17\) |
29 |
unc. ℞ |
\({1~~\phantom{1}7 \over 4~~20}\) |
\({7~~1~~12~~6 \over 8~~10~~17~~12} 0\) |
|
|
447 granis \({1 \over 4}\) 7, hoc est pro \({1~~\phantom{1}7 \over 4~~20}\) unius tareni ut fiant ex quantitate tarenorum \({1 \over 3}\) 11 suprascriptorum? Describe questionem sic, et multiplicabis \({1 \over 2}\) 17 per \({1~~\phantom{1}7 \over 4~~20}\)
[V:41r] et divide per \({1 \over 3}\) 11, et fac ut habeas 12 in capite virgule propter uncias, et
448 exibunt uncie \({7~~\phantom{1}1~~12~~\phantom{1}6 \over 8~~10~~17~~12}\)
449.