<Prologus>
1
1 Liber2 Abbaci compositus a Leonardo filiorum3 Bonacii Pisano4 in anno5 Mo CCo IIo et correctus ab eodem6
[1]
2
7 Scripsistis mihi domine mi et
8 magister Michael Scotte, summe philosophe, ut librum de numero quem dudum composui vobis transcriberem; unde vestre obsecundans postulationi, ipsum
9 subtiliori perscrutans indagine, ad vestrum honorem et aliorum multorum utilitatem correxi. In cuius correctione quedam necessaria addidi et quedam superflua resecavi. In quo plenam numerorum doctrinam edidi iuxta modum Indorum, quem modum in ipsa scientia prestantiorem
10 elegi.
3
Et quia
11 arismetrica et geometrica
12 scientia sunt connexe et suffragatorie sibi ad invicem, non potest de numero plena tradi doctrina nisi interserantur geometrica quedam vel ad geometriam spectantia, que hic tantum iuxta modum numeri operantur; qui modus est sumptus ex multis probationibus et demonstrationibus que figuris geometricis fiunt.
4
Verum in alio libro quem de pratica geometrie composui, ea que ad geometriam pertinent et alia plura
13 copiosius
14 explicavi, singula
15 figuris et probationibus
16 geometricis demonstrando.
5
[2] Sane hic liber magis ad theoricam spectat quam
17 ad praticam. Unde qui per eum huius scientie praticam bene scire voluerint, oportet eos continuo
18 usu et exercitio diuturno in eius praticis perstudere; quod scientia per praticam versa in habitum, memoria et intellectus
19 adeo concordent cum manibus et figuris, quod quasi uno impulsu et anelitu in uno et eodem instanti circa idem per omnia naturaliter consonent; et tunc cum fuerit
20 discipulus habitudinem consecutus, gradatim poterit ad perfectionem huius
21 facile pervenire.
6
Et ut facilior pateret
22 doctrina, hunc libum per XV distinxi capitula, ut quicquid de his lector voluerit
23 possit levius invenire. Porro si in hoc opere reperitur insufficientia vel defectus, illud emendationi vestre
24 subicio.
7
25 Cum genitor meus a patria publicus scriba in duana Bugee pro pisanis mercatoribus ad eam
26 confluentibus constitutus preesset, me in pueritia mea ad se venire faciens, inspecta utilitate et commoditate futura, ibi me studio abbaci per aliquot dies stare voluit et doceri.
8
Ubi ex mirabili magisterio in arte per novem figuras Indorum introductus, scientia artis in tantum mihi pre ceteris placuit et intellexi ad illam, quod quicquid studebatur ex ea apud Egyptum, Syriam, Greciam, Siciliam et Provinciam cum suis variis modis, ad que loca negotiationis causa
27 postea
28 peragravi, per multum studium et disputationis didici conflictum.
9
Sed hoc totum etiam et
29 algorismum atque arcus
30 Pictagore quasi errorem computavi respectu modi Indorum. Quare amplectens strictius ipsum modum Indorum et
31 attentius studens in eo, ex proprio sensu quedam addens et quedam etiam ex subtilitatibus Euclidis geometrice artis apponens, summam huius libri quam intelligibilius potui in quindecim capitulis distinctam
32 componere laboravi, fere omnia que inserui certa probatione ostendens, ut ex tam perfecto pre ceteris modo hanc scientiam appetentes instruantur, et gens latina de cetero, sicut hactenus absque illa minime inveniatur
33.
10
Si quid forte minus aut plus iusto vel necessario intermisi mihi deprecor indulgeatur, cum nemo sit qui
34 vitio careat et in omnibus undique sit circumspectus.